De zentraining inpassen in je dagelijks leven


Afbeelding invoegen  
 
Zen heeft niets met zitten, liggen, staan en lopen te maken.
(Dogen).
Wat ligt, zit, staat en loopt er dan?
Een jaar rond zen beoefenen.
 
Oefeningen.
In de zendo beoefenen we meditatie, het zitten in stilte.
Soms ook de service, het zingen van soetra's en het gedenken van voorouders, leraren, sanghaleden en overledenen en zieken.
Als bijzondere beoefening kunnen koans gedaan worden.
maar dan?
Buiten gaat het gewone leven zijn gang, je bent weer verwikkeld in allerlei activiteiten en relaties.
In een klooster blijf je 24 uur per dag in de modus 'training', 'beoefen en onderzoek' staan.
Hoe kun je in je dagelijks leven die modus ook actief houden?
De onderstaande oefeningen willen je een suggestie geven hoe je dit kan doen.
Steeds je huidige gewoonten en patronen onderzoeken en kijken hoe je daarin die modus kan inbouwen.
Voor iedere maand is er een soort mantra die je kunt gebruiken, op ieder moment even kunt oproepen.
Een mantra als bescherming van de verlichte geest.
Als je vragen hebt kun je me e-mailen: leo.huijg@kpnplanet.nl
 
1. Januari.
De Mantra: Wat is het dat …. Ligt, Zit, Staat, Loopt?
Wat is het dat ..... ademt? 
De aandacht in je centrum gevestigd. Wat is het dat ..... ervaart? 
De vraag eindeloos blijven stellen.
A: Verblijf bij dat wat de vraag oproept. Ervaar dat zo intiem mogelijk.
B: Ga verder met vragen. Wat is het dat ..... (datgene dat opgeroepen is).
Dit zijn 2 mogelijkheden om met de vraag te werken.

 Verslag van de beoefening.
180107 Wat is het dat ..... ligt in bed l, leest de krant, eet een broodje, typt deze tekst, zich afvraagt wat hier gebeurt,? 
180110 Wat is het dat ..... koffie drinkt? Bij deze vraag ging ik eens rustig zitten en liet de smaak van de koffie lekker tot me doordringen. Een heerlijk gevoel van ontspanning. Wat is het dat inzicht in iets krijgt was de volgende vraag. Inzicht ‘in’ iets, hierbij werd het woordje ‘in’ ineens opvallend. Het opende de blik naar binnen, het zonder actie van buiten, van mijn ik, was het alsof ik onder de motorkap van mijn auto keek en zag wat er allemaal gebeurde. Het kijken en voelen van wat er binnen gebeurt, zonder te vervallen in verklarende woorden en beschouwingen. Alleen kijken en voelen.
Inzicht ‘in’, de blijk naar binnen gericht, alsof er een deur werd opengedaan. 
180123 Wat is het dat ..... buigt? Na het aansteken van een waxinelichtje aan het begin van de avond maakt ik af en toe 3 buigingen. Nu dus met de vraag: Wat is het dat ..... buigt? De aandacht is bij het buigen en het volgen van de beweging. De aandacht ligt bij het ervaren van die beweging én bij het afvragen wat het is dat dit doet. Deze 2 dingen zijn beide belangrijk voor het doen van de beoefening.
180126 Wat is het dat ..... aangeraakt wordt? Zittend in mijn tuinhutje hoor ik de kettingzaag grote bomen omzagen in het binnenterrein. Het zo mooi groene uitzicht wordt geleidelijk weggezaagd. Kale huizen komen tevoorschijn. Wat is het dat ..... hierdoor geraakt wordt? Wat is het dat  ..... hierdoor wil doen? Zittend in meditatie krast het in mijn ziel. Een stille hoop dat de andere planten weer meer licht krijgen en sneller groot worden.

2. Februari.               
De volgende maanden zijn de oefeningen gebaseerd op de 10 geloften.
Dit zijn leefregels die door iedereen gebruikt kunnen worden, onafhankelijk van welke religie of levensovertuiging je hebt.
Ze bieden een breed kader van aspecten om je handelen mee te onderzoeken.
1. Ik beloof alle leven te waarderen, te beschermen en te ondersteunen en niet te doden.
De Mantra: "Wat is het dat leeft ..... ?"
Wat is het dat ..... waardeert?  ..... beschermt?  ..... Ondersteunt?  ..... dood?
 
Verslag van de beoefening.
180205. Tijdens de sesshin in Loenen veel met dit thema kunnen zitten. Wat is het dat ..... dood? Wat is het dat ..... leven geeft? 
3 perspectieven laat ik er wisselend op los. Hinayana, Mahayana en Boeddhayana. Hinayana is het meest praktisch. Jaag ik die vlieg weg of sla ik hem dood. Mahayana levert een onzekerheid op. De gevolgen van mijn handelen zijn niet te overzien. Of ik goed doe of slecht maakt wat dat betreft niet uit. Het goede kan verkeerd begrepen worden. Iets vergeten kan zonder gevolgen blijven. Extra opletten dus en erbij blijven om het vervolg te zien. Boeddhayana is zonder deze beschouwingen. Steeds zo in het moment dat er gehandeld kan worden naar wat er nodig is. Dit is natuurlijk een fictief onderscheid. Er blijft maar 1 Werkelijkheid of ik nu vanuit het perspectief van Hinayana, Mahayana of Boeddhayana  het handelen beschouw. 
180213. In de Hartsoetra wordt gesproken over de 5 skanda's die zonder een zelf zijn (Leeg). De vraag vanuit het Hinayana perspectief wordt Wat is het dat ..... dood? Voor het eten van vlees moeten ik dieren doden. dat doe ik zelf of laat ik doen. In beide gevallen ben ik mede verantwoordelijk voor dit doden. Ook planten dood ik om groente en fruit te kunnen eten. De 5 skanda's zijn Vorm, Sensaties, Gedachten, Drijfveren en Gewaar zijn. Wat is mijn vorm die doodt of gedood wordt? Wat is mijn Sensatie die doodt of gedood wordt? Zo ook mijn Gedachten, Drijfveren en mijn Gewaar zijn dat doodt of gedood wordt? Iets in mijzelf verricht de handeling van doden. Iets in mijzelf wordt gedood om te kunnen doden. Wat is het gevoel bij doden? Welke gedachten sluiten ik op of haal ik erbij om het te verantwoorden? Wat is mijn Drijfveer om iets wel te doen of iets tegen te houden? Hoe duidelijk laat ik het tot mij doordringen?
En zo ook Wat is het (mijn 5 skanda's) dat ..... Leven geeft of tot leven komt ?
180215. Parinirvana van Shakyamuni Boeddha, de overgang in het Nirvana. vandaag kwam de vraag op of het lukt om de vraag wat is het dat ..... dood kan bestaan tegelijkertijd met ..... leven geeft? Het eten van vlees en planten is zowel doden als leven geven. (Zie ook het verhaal van Dogen over brandhout en as.)
180228. En toen kreeg ik de vraag: Wat is het dat ..... schrijft?

3. Maart.               
2. Ik beloof het eigendom van anderen te respecteren en niet te stelen.
De Mantra: "Wat is het dat bezit ..... ?"
Wat is het dat ..... begeert? ..... vasthoudt? ..... verzamelt? ..... steelt?
180314. wat is het dat .....  het gesprek overneemt? Eerst luisteren en dan ineens mijn verhaal doen. Niet meer de aandacht hebben bij de verteller maar aandacht opeisen voor mijn verhaal. En dit telaat herstellen. 

4. April.               
3. Ik beloof ethisch te zijn en niet begerig. 
De Mantra: "Wat is het dat verlangt ..... ?"
Wat is het dat ..... het goede doet? ..... het kwade doet? ..... het verschil denkt te weten?
180414 Een beschouwing over ethisch handelen: http://www.advaitaweb.nl/artikelen/Volker/ethisch%20handelen.html.
Wat is de inbreng van mijn ik, die bepaalt of iets goed of slecht is? 
Heb ik wel door hoe mijn geest mij stuurt om iets voor elkaar te krijgen?
Kan ik helder krijgen hoe een spontane handeling via mijn ik tot uitvoering komt?
Een stappenplan om ethisch handelen te onderzoeken vind je op: http://www.factor-e.nl/saw/images/stories/Mondriaan/Werkmodellen/Training/Stappenplan_ethisch_handelen.pdf.
180427 Een week met een aantal interessante artikelen over ethiek.
Een gesprek over ethiek en begeerte met het accent op de seks.
Bij de Bun, de Boeddhistische Unie Nederland, is een discussie over ethiek bij de relatie leraar - leerling gaande.
Er is een adviesstuk waarin het zoeken naar een goede leraar wordt beschreven en er is de vraag in hoeverre moet je advies regelen bij misstanden.
Een ander aspect kwam naar voren in Trouw, zaterdag 21 april. Hierin staat een prachtig stuk over Aldo Leopold over 'Land Ethics'. 
Aldo Leopold, ‘A sand County Almanac’, 1949, Oxford University Press.
Julianne Lutz Warren, ‘Aldo Leopold’s Odyssey’, 2006, First Island Press.(uit Trouw, 180427):
De grond onder onze voeten. Een groter verlies kan de mans niet lijden, aldus Leopold. "met voldoende tijd en geld kan een verwaarloosde boerderij weer in bedrijf worden gebracht, áls de grond er nog is. Met voldoende geduld en wetenschappelijke kennis, kan een over begraasd gebied worden hersteld, áls de grond er nog is. Met kostbare herbeplanting en twee generaties wachten kan een verwoest woud weer productief gemaakt worden, áls de grond er nog is. Met oneindig kostbare werken kan een vernietigde waterloop weer onze sloten vullen en onze molens aandrijven, áls de grond er nog is. Maar als de grond is verdwenen, is het verlies totaal en onomkeerbaar”, zei Leopold in een lezing in 1921.
Dit gaf mij de vraag: "Wat is mijn grond bij mijn beoefening van deze 10 geboden?".
Eerder heb ik al vermeld dat er 3 onderzoeks-thema's zijn: Hinayana, Mahayana en Boeddhayana.
Daar komt deze bij, uit het artikel over Leopold: 
J. Baird Callicott, filosoof, schrijft in de ‘Encyclopedia of the Antropocene’ (over het tijdperk waarin we nu leven, uitgegeven door Elsevier) dat de ethiek moet meegroeien met de invloed die de mens heeft op de gehele planeet en het klimaat. Er zijn vergaande klimaatschokken geweest. De mens dreigt zonder goede ethiek zijn eigen soort, zijn beschaving te vernietigen.

5. Mei.               
4. Ik beloof waarheidlievend en oprecht te zijn en niet te liegen. 
Wat is het dat sjoemelt ..... ?
Wat is het dat ..... oprecht is? ..... dat liegt?
180506. De mantra voor deze maand is: Wat is het dat .... Praat? Waar komt dit spreken vandaan?

6. Juni.               
5. Ik beloof bewust en aandachtig te zijn en niet onwetend. 
Wat is het dat bewust en aandachtig is .....?
Niet zozeer aandacht geeft of vraagt, want daar is er sprake van dualiteit.
Wat is het dat ..... van minuut tot minuut opnieuw de situatie verkent?
Niet onwetend van het feit dat de voorwaarden van ontstaan niet allemaal te kennen zijn.
Niet onwetend van het feit dat de gevolgen van mijn handelen niet te voorspellen zijn.
7. Juli.               
6. Ik beloof geen kwaad te spreken van anderen. 
Wat is het dat zich afzet tegen iets of iemand ..... ?
Wat is het dat ..... reageert als anderen iets krijgen dat ikzelf eigenlijk (in stilte) ook zou willen hebben?
Jalousie, afgunst? ook als het niet zo is dat anderen het niet verdienen.
Terug naar mijn eigen weg: wat is mijn inzet, mijn bijdrage? Wat zijn mijn keuzen (geweest).
Dat is het enige dat voor mij geldt.
8. Augustus.               
7. Ik beloof mijzelf niet te verheffen en anderen niet te vernederen. 
Wat is het dat zichzelf hoog acht ..... ?
Wat is het dat ..... dat zichzelf verheft? ..... dat andere neer duwt?
9. September.               
8. Ik beloof genereus te zijn en niet gierig of inhalig, vooral met betrekking tot de Dharma. 
Wat is het dat zich afsluit .....?
Wat is het dat ..... op zichzelf gericht is?
10. Oktober.               
9. Ik beloof gelukkig (vervult) te zijn en toegewijd, met compassie voor alle wezens. 
Wat is het dat energie geeft ..... ?
Wat is het dat ..... geluk ervaart? ..... toegewijd is? ..... compassievol is?
11. November.               
10. Ik beloof met respect te spreken over de Boeddha, de Dharma en de Sangha. 
Wat is het dat stimuleert ..... ?
Wat is het dat ..... één is met de Boeddha? ..... de Dharma? ..... de Sangha?
12. December. 
Wat is het dat ..... ?
samenvattend in de 3 geloften van thuisloosheid.
1. ik beloof mijn gehele leven in dienst te stellen van de 3 juwelen, de Boeddha, de Dharma en de Sangha.
2. ik beloof thuisloos te zijn, de wereld is mijn huis.
3. ik beloof te leven in de geest van overgave: niet-ik-wil, niet-ik-heb, niet-ik-weet.
 
De oefeningen geven je een basis voor je verdere handelen.
Zoals een topsporter steeds weer moet beginnen bij de opwarmoefeningen, 
beginnen we iedere dag en ieder jaar weer van voren af aan.
Alle aangewende gewoonten onderzoekend.